ANALISIS PEMAKAIAN ARAHAN AMALAN DI MAHKAMAH SYARIAH MENURUT PERSPEKTIF HUKUM SYARAK

Analysis of Applied the Practice Direction in Shariah Court According to the Perspective of Shariah Law

Authors

  • Zubaidi Sulaiman University of Malaya, Malaysia
  • Ahmad Hidayat Buang University of Malaya, Malaysia

Keywords:

Practice Directions, Shariah Court, Shariah Laws

Abstract

Practice direction has been introduced in the Shariah Court in Malaysia since 2000. The application of practice direction is an effort towards creating every Shariah Courts in Malaysia to have the same practice and standard of operation and proceedings. A qualitative approach using library research aims to analyze and clarify the basics of the practice direction application based on the Islamic Law perspective. Surveys to Islamic legal texts found that there was no specific discussion related to the Court Practice Direction in its form today. However, the findings of the study show that the application of practice direction in the Shariah Court is premised on Shariah Law through the nas-nas al-Quran and al-Sunnah, and the practice of companion. It also complies with Islamic principles such as method of the istiṣlāḥ, istiḥsān, taysīr, raf al-ḥaraj, avoiding mashaqqah and ḍarar as well as sadd al-dharā’ in the framework of the implementation of siyāsah shariyyah. In addition, the application of practice directions corresponds with the maqāsid shari’ah ‘mmah and the maqāsid of the judiciary itself which is to uphold justice. The results of this study are very significant to further strengthen the findings of the previous research on the validity of practice direction as one of the main references in the Shariah Court other than the statute law in force.

Downloads

Download data is not yet available.

References

‘Abd al-‘Aziz Muḥammad ‘Azam (1999). Qawā’id al-Fiqh al-Islāmī. Al-Sharqiyyah: Maktabah al- Risālah al-Dawliyyah.

‘Abd al-‘Aziz, ‘Umar (1994). Sharh Adāb al-Qāḍī. Bayrūt: Dār al-Kutub al-‘llmiyyah.

‘Abd al-Karīm Zaydān (1993). Al-Wajīz fī Usūl al-Fiqh. Qāhirah: Dār al-Tawzi’ wa al-Nashr al-Islāmiyyah.

‘Izz al-Dīn bin ‘Abd al-Salām (1999). Qawā’id al-Aḥkām fī Maṣālih al-Anām. Bayrūt: Dār al-Kutub al-‘Ilmiyyah.

Abdul Aziz Bari (2004). “Kuasa-Kuasa Budi Bicara Teori dan Pemakaiannya dalam Undang-Undang Perlembagaan dan Undang-undang Pentadbiran,” dalam Jurnal Undang-Undang dan Masyarakat 8 (2004) 39-57.

Abdul Hamid Mohamad (2014). “Penambahbaikan dalam Pelaksanaan Undang-Undang Harta Pusaka Islam di Malaysia.” Kertas kerja, Seminar Pentadbiran Harta Pusaka Islam Malaysia 2014, Institut Penyelidikan Produk Halal, Universiti Putra Malaysia, 2014.

Abdul Monir Yaacob (2008). “Konsep Kehakiman Islam” dalam Sistem Kehakiman Islam, ed. Ibidem. Kuala Lumpur: IKIM.

Abū Dāwūd, Sulaymān ibn al-Asha’ath ibn Isḥāq al-Azdī al-Sijistānī (2009). Sunan Abū Dāwūd. Bayrūt: Dār al-Risālah al-‘Alamiyyah.

Abū Fāris, Muḥammad ‘Abd al-Qādīr (1995). Al-Qāḍā fī al-Islām. ‘Amman: Dār al-Furqān,

Abū Yūsuf, Ya’qūb bin Ibrāhīm (1997). Al-Kharāj. Tunisia: Dār al-Busālamah li al-Nashr.

Al-Bukhārī, Abū Ābd Allāh Muḥammad bin Ismā’īl (2002). Ṣahīh al-Bukhārī. Bayrūt: Dār Ibn Kathīr.

Al-Ghazāli (1322H). Al-Mustaṣfa min ‘ilm al-Usūl. Qāhirah: Ṭab’ah al-Amīriyyah, jld. 1.

Al-Māwardī, Abū al-Ḥasan ‘Alī bin Muḥammad (2006). al-Aḥkām al-Sulṭāniyyah. Qāhirah: Dār al-Hadīth.

Al-Nadawī, ‘Alī Aḥmad (2007). al-Qawā’id al-Fiqhiyyah. Dimasq: Dār al-Qalam.

Al-Qasṭallānī, Shihābuddīn (1996). Irshād al-Sāri li Sharh Ṣaḥīh al-Bukhārī. Bayrūt: Dār al-Kutub al-‘Ilmiyyah, jld. 6.

Al-Rawāhanah, ‘Alī Jum’ah (2006). Al-Nuẓum al-Islāmiyah. Mafraq: Dār al-Masar.

Al-Raysūnī, Aḥmad (2009). Al-Madkhal ilā Maqāsid al-Shar’iyyah. Manṣūrah: Dār al-Kalimah.

Al-Sarakhsī, Muḥammad bin Aḥmad bin Abī Sahl Abū Bakr (1989). Al-Mabsūṭ. Bayrūt: Dār al-Ma’rifah, jld. 12.

Al-Suyūtī, Imam Jalāluddīn Abdul Rahman (1998). Al-Ashbāh wa al-Naẓā’ir. Qāhirah: Dār al-Salām.

Al-Syawkānī, Muḥammad bin ‘Ali bin Muḥammad (2007). Fath al-Qādīr. Bayrūt: Dār al-Ma’rifah.

Al-Zarkashī, Badruddin Muḥammad bin Bahādir bin ‘Abdullah (t.t). Baḥr al-Muhīṭ fī Usūl al-Fiqh. Kuwait: Wazā’ir al-Auwqaf fī al-Shu’ūn al-Islāmiyah, jld. 6.

Al-Zarqā, Muṣṭafa Aḥmad (1998). al-Istiṣlāḥ wa Maṣāliḥ al-Mursalah wa Usūl Fuqaha’. Dimasq: Dār al-Qalam.

Arnūs, Muḥammad Maḥmūd (t.t). Tarikh al-Qaḍā fī al-Islām. Qāhirah: al-Matba’ah al-Miṣriyyah.

Curzon, LB. (2003). Dictionary of Law. Kuala Lumpur: International Law Book Services.

Daud Mohamad (2015). “Falsafah Pentadbiran Keadilan Jenayah Shariah: Satu Penghayatan Semula,” KANUN 27.1.

Elizabeth A. Martin, ed. (1997). A Dictionary of Law, Fourth Edition. New York: Oxford University Press.

Farūq Abdullah Karem (2012). Al-Istihsān wa Namāzaj min Tatbīqātihi fī al-Fiqh al-Islāmī. Bayrūt: Dār al-Kutub al-‘Ilmiyyah.

Hamzah, W.A. (2009). A First Look at The Malaysian Legal System. Shah Alam: Malaysia Oxford Fajar.

Hānī al-Sibā’ī (2006). “Ḥukm Ḍarb al-Muttahim wa Khidā’ih wa Tahāyul ‘Alaih,” dalam Ithbāt Jarīmah al-Qatl al-‘Amad Dirāsah fi Fiqh al-Jinā’ī al-Muqāran. London: Maktabah al-Maqrizi.

Ibn ‘Ashūr, Muḥammad al-Ṭahir (2007). Maqāsid al-Sharī’ah al-Islāmiyyah. Qāhirah: Dār al-Salam.

Ibn al-Qayyim (2002). Al-Ṭuruq al-Hukmiyyah fī al-Siyāsah al-Shar’iyyah. Qāhirah: Dār al-Hadith.

Ibn Farhūn, Burhānuddīn Ibrāhīm bin ‘Ālī bin Abī al-Qāsim ibn Muḥammad (1995). Tabṣirah al-Ḥukkām fī Usūl al-Aqḍiyah wa Manāhij al-Aḥkām. Bayrūt: Dār al-Kutub al-‘Ilmiyyah, jld 1.

Ibrahim Lembut (2009). Laporan Tahunan JKSM. Putrajaya: JKSM.

Mazni Abdul Wahab & Ahmad Hidayat Buang (2021). “Penyeragaman Pentadbiran Mahkamah Syariag Di Malaysia Melalui Pemakaian Arahan Amalan JKSM” dalam Mahkamah Syariah di Malaysia Menelusuri Cabaran Melestari Hadapan, ed. Mohamed Azam Mohamed Adil et.al. Shah Alam: Penerbit UiTM.

Mazni Abdul Wahab (2014). “Pemerkasaan Mahkamah Shariah Melalui Pemakaian Arahan Amalan Jabatan Kehakiman Syariah Malaysia.” Tesis kedoktoran, Jabatan Shariah dan Undang-undang, Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya.

Mohd Nadzri Haji Abdul Rahman (2020). Pemakaian Arahan Amalan di Mahkamah Syariah. Selangor: Anaasa Publication.

Mohd. Nasran Mohamad (2002). “Sumber Perundangan Islam,” dalam Falsafah Perundangan Islam, ed. Amir Husin, Abdul Basir Mohamad, Mohd. Nasran Mohamad & Zaini Nasohah. Kuala Lumpur: Mahzuum Book Services.

Muḥammad ‘Alī al-Ṣabūnī (1996). Mukhtaṣar Tafsīr Ibnu Kathīr. Bayrūt: Dār Ihyā’ al-Turāth al-‘Arabī, jld 1.

Muḥammad al-Zuhaylī (1995). Tārikh al-Qaḍā’ fī al-Islām. Dimashq: Dār al-Fikr.

Muḥammad Hishām al-Burhānī (1985). Sadd al-Dharā’i’ fī al-Sharī’ah al-Islāmiyyah. Bayrūt: Matba’ah al-Raihānī.

Muḥammad Salām Madkur (1964). Al-Qaḍā’ fī al-Islām. Miṣr: Dār al-Nahḍah al-‘Arabiyyah.

Musharrafah, ‘Aṭiyyah Muṣṭafā (1966). Al-Qaḍā fī al-Islām. Miṣr: Dār al-Ghad al-‘Arabī.

Muslim, Abū al-Husayn ‘Asākir ad-Dīn Muslim ibn al-Hajjāj ibn Muslim ibn Ward ibn Qushayrī an-Nashābūrī (2008). Ṣahih Muslim. Qāhirah: Dār Ṭiba.

Naswah al-‘Ulwānī (2004). Al-I’tirāf fī al-Da’wā al-Jazā’iyyah Dirāsah Muqāranah bainā al-Sharī’ah wa al-Qanūn, Bayrūt: Mu’assasah al-Risālah.

Ṣaliḥ ‘Abdullah Ḥamīd (2020). Raf’u al-Ḥaraj fī al-Sharī’ah al-Islāmiyyah Ḍawābituhu wa Taṭbīquhu. Riyaḍ: Afāq al-Ma’rifah.

Sheikh Ghazali Abdul Rahman (2002). “Amalan-Amalan Pentadbiran di Mahkamah Syariah” dalam Jurnal Hukum XX/II (2002).

Shukeri Mohammad (2011). “Siyasah Syar’iyyah: Pelaksanaannya Dalam Pentadbiran Negara” dalam Pelaksanaan Siyasah al-Syar’iyyah Dalam Konteks Semasa, Jabatan Shariah, Kolej Islam Antarabangsa Sultan Ismail Petra (KIAS).

Ṭalāfahah, Muḥammad Maḥmūd Aḥmad (2008). Qā’idah Taṣṣaraf al-Imām ‘alā al-Ra’iyyah Manūṭ bi al-Maṣlaḥah. Riyaḍ: Maktabah al-Rushd.

Wael B. Hallaq (2005). The Origins And Evolution Of Islamic Law, United Kingdom: Cambridge University Press.

Wahbah al-Zuhaylī (1997). Al-Fiqh al-Islāmī wa Adillatuhu. Dimasq: Dār al-Fikr. Jld. 8.

Zulfakar Ramlee (2019). “Prinsip Maqasid Shariah dalam Pencegahan dan Penguatkuasaan Jenayah Shariah,” Jabatan Kemajuan Islam Malaysia (JAKIM), diakses pada 5 Februari 2020, http://www.islam.gov.my/images/Berita/BPUU/cakna_2019/Prinsip_ Maqasid_SyaRiah_Dalam_Pencegahan_Jenayah_Shariah.pdf

Published

2022-06-15

Most read articles by the same author(s)

1 2 > >>